Thời gian qua, việc triển khai thực hiện các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTA) như: Hiệp định CPTPP, Hiệp định EVFTA, Hiệp định UKVFTA và Hiệp định RCEP trên địa bàn tỉnh đã mang lại nhiều kết quả tích cực, qua việc triển khai thực hiện các FTA thế hệ mới ở trên nhận thấy các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đều bày tỏ sự hưởng ứng với những thay đổi tích cực về môi trường kinh doanh, thủ tục hành chính bên cạnh những ưu đãi thuế quan khi xuất khẩu hàng hóa vào thị trường các nước mà Việt Nam đã ký kết các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Theo đó, điểm rõ nhất về kết quả thực hiện các FTA thế hệ mới được thể hiện ở một số lĩnh vực như: hoạt động xuất nhập khẩu, hoạt động thu hút đầu tư. Cụ thể:

1. Kết quả hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu đạt 9.580 triệu USD tăng 27,1% so với năm 2023; kim ngạch nhập khẩu đạt 8.150 triệu USD, tăng 29,8% so với năm 2023. Trong đó: (1) Kim ngạch xuất khẩu tại thị trường CPTPP đạt 3.590,55 triệu USD tăng 22,4% so với năm 2023; kim ngạch nhập khẩu đạt 3.314,85 triệu USD tăng 48,0% so với năm 2023; (2) Kim ngạch xuất khẩu tại thị trường EVFTA đạt 183,04 triệu USD tăng 21,4% so với năm 2023; kim ngạch nhập khẩu đạt 32,69 triệu USD tăng 35,3% so với năm 2023; (3) Kim ngạch xuất khẩu tại thị trường UKVFTA đạt 20,36 triệu USD tăng 10% so với năm 2023; kim ngạch nhập khẩu đạt 4,33 triệu USD tăng 129,8% so với năm 2023; (4) Kim ngạch xuất khẩu tại thị trường RCEP đạt 3.741,59 triệu USD tăng 98,1% so với năm 2023; kim ngạch nhập khẩu đạt 4.602,06 triệu USD tăng 21,0% so với năm 2023.

Kim ngạch xuất khẩu nhập khẩu của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Nam chủ yếu sang các nước đối tác đã ký kết các FTA với Việt Nam và đều tăng so với cùng kỳ năm 2023. Kết quả này cho thấy, phần lớn dòng chảy thương mại hàng hóa xuất khẩu của tỉnh là với các đối tác FTA mà Việt Nam đã ký kết.

Một số mặt hàng có giá trị kim ngạch xuất khẩu lớn vào thị trường các nước thành viên của Hiệp định FTA như: Điện tử; hạt nhựa, sản phẩm từ nhựa; may mặc và hàng hóa phụ trợ; khoáng sản. Một số mặt hàng nhập khẩu từ thị trường các nước thành viên của Hiệp định FTA như: Nguyên liệu vật tư, sản xuất thiết bị điện tử; nguyên liệu vật tư, sản xuất hạt nhựa, sản phẩm từ nhựa; nguyên liệu vật tư, sản xuất sản phẩm may mặc và hàng hóa phụ trợ; nguyên liệu vật tư, sản xuất thực phẩm, thức ăn chăn nuôi.

Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu thay đổi theo chiều hướng tích cực, tăng tỷ trọng hàng công nghiệp chế biến có hàm lượng công nghệ cao, giảm tỷ trọng xuất khẩu hàng gia công.

2. Kết quả hoạt động thu hút đầu tư

Năm 2024, tỉnh Hà Nam tổ chức 06 Đoàn công tác xúc tiến đầu tư tại các nước (trong đó có Nhật Bản, Malaysia, Singapo, Canada những nước thành viên của Hiệp định CPTPP; Hàn Quốc, Trung Quốc, Malaysia, Singapo những nước thành viên của Hiệp định RCEP; Đức, Séc, Thụy Sĩ những nước thành viên của Hiệp định EVFTA) để giới thiệu, quảng bá môi trường đầu tư và các tiềm năng, lợi thế của tỉnh đến các nhà đầu tư. Thông qua các hoạt động xúc tiến đầu tư, gặp gỡ, trao đổi của Đoàn công tác tỉnh Hà Nam, đã có nhiều nhà đầu tư quan tâm đối với tỉnh Hà Nam và sang nghiên cứu, khảo sát thực tế tại tỉnh Hà Nam để đầu tư các dự án về công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ. Trong các chuyến xúc tiến đầu tư, Đoàn công tác của tỉnh đặc biệt chú ý đến các tập đoàn lớn, những doanh nghiệp đang quan tâm đầu tư vào Hà Nam để trực tiếp gặp gỡ, mời gọi đầu tư.

Năm 2024 thu hút được 34 dự án FDI với tổng vốn đăng ký đạt 279,07 triệu USD. Trong đó: Các nước thành viên Hiệp định CPTPP có 05 dự án, vốn đăng ký đạt 18 triệu USD; các nước thành viên Hiệp định RCEP có 34 dự án, vốn đăng ký đạt 279,07 triệu USD (vì một số nước thành viên trong Hiệp định CPTPP cũng là thành viên trong Hiệp định RCEP). Tốp 05 lĩnh vực thu hút đầu tư chính gồm: Điện, điện tử, cơ khí, công nghiệp hỗ trợ, chế biến, chế tạo.

Bên cạnh những kết quả đạt được việc tham gia thực hiện các FTA thế hệ mới trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số hạn chế do phần lớn doanh nghiệp trên địa bàn có quy mô nhỏ, thị trường tại những nước thành viên trong các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, nhất là thị trường lớn trong khối các nước của Hiệp định EVFTA, Nhật Bản thuộc thị trường Hiệp định CPTPP với các qui định khắt khe cũng là một khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu của tỉnh Hà Nam; doanh nghiệp vẫn chưa tận dụng được hết các ưu đãi và các cơ hội khi xuất khẩu hàng hoá vào một số thị trường mà Việt Nam đã ký kết các hiệp định thương mại tự do như: thị trường EVFTA, thị trường CPTPP do nguồn nguyên liệu đầu vào lại nhập khẩu từ Trung Quốc nên không được hưởng ưu đãi thuế quan khi xuất khẩu hàng hoá vào các thị trường này, vì Trung Quốc không phải là thành viên của 02 hiệp định trên.

Do đó, để tiếp tục thực hiện đồng bộ và khai thác hiệu quả hơn nữa các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới mà Việt Nam đã ký kết với các nước, trong thời gian tới Sở Công Thương sẽ tích cực tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới; tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn, tạo mọi thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh phát triển; triển khai thực hiện hiệu quả các FTA, nhất là các FTA thế hệ mới mà Việt Nam đã tham gia ký kết như Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam - Liên minh Châu Âu (EVFTA), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương Quốc Anh (UKVFTA) giúp cán bộ, công chức, các tổ chức và doanh nghiệp nắm bắt và vận dụng linh hoạt, hiệu quả./.